Σπύρος - Βλαντ Οικονόμου*
Την Πέμπτη 19 Ιανουαρίου, η επίτροπος Μετανάστευσης και Εσωτερικών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ιλβα Γιόχανσον, εκφώνησε ομιλία στην Ολομέλεια του Ευρωκοινοβουλίου, στο πλαίσιο συζήτησης για την ποινικοποίηση της ανθρωπιστικής βοήθειας.[1]
Η ομιλία παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την τρέχουσα ελληνική πραγματικότητα, όπου η διαχείριση του προσφυγικού-μεταναστευτικού έχει καταλήξει σχεδόν ταυτόσημη, στον δημόσιο λόγο, με ζητήματα ασφάλειας και προστασίας των συνόρων και το μέτρο σύγκρισης της επιτυχίας συνώνυμο με τη μείωση στις αφίξεις προσφύγων και μεταναστών.
Ο πρώτος λόγος είναι η αυξανόμενη και συστηματική δυσφήμηση, συχνά με όρους που θολώνουν τα νερά μεταξύ κριτικής και απλής συκοφαντίας, του έργου οργανώσεων και ακτιβιστών της κοινωνίας των πολιτών, με ενεργή συνεισφορά στο πεδίο της έρευνας και διάσωσης στη θάλασσα, αλλά και ευρύτερα, στην παροχή βοήθειας σε πρόσφυγες και μετανάστες στα σύνορα της χώρας και στην ανάδειξη των συστηματικά καταγγελλόμενων από διεθνείς φορείς και εποπτικά όργανα επαναπροωθήσεων.
ΔΤ-ΚΟΙΝΗ ΑΝΑΦΟΡΑ
Η Κοινωνία των Πολιτών συνυποβάλλει αναφορά στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή για τη φετινή έκθεσή της για το Κράτος Δικαίου (2023)
Οι Vouliwatch, Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες (GCR), Υποστήριξη Προσφύγων στο Αιγαίο (RSA), HIAS Ελλάδας, Generation 2.0 και Reporters United ενώσαμε τις δυνάμεις μας και, εκφράζοντας την ανησυχία μας για την προβληματική προσέγγιση της Ελλάδας σε θέματα Κράτους Δικαίου, υποβάλαμε σχετική αναφορά στην Κομισιόν.
Τα τελευταία χρόνια, παρατηρείται στην Ελλάδα μια ανησυχητικά συστηματική δημοκρατική οπισθοδρόμηση - η οποία έχει καταγραφεί και σε μια σειρά πρόσφατων εκθέσεων από διεθνείς οργανισμούς και θεσμούς, συμπεριλαμβανομένης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής - και η η οποία θέτει σε άμεσο κίνδυνο τις θεμελιακές αξίες του πολιτεύματός μας αλλά και τις αρχές που πρεσβεύει η Ευρωπαϊκή Ένωση.
Οι ανεξάρτητες οργανώσεις, Vouliwatch, Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες (GCR), Υποστήριξη Προσφύγων στο Αιγαίο (RSA), HIAS Ελλάδας, Generation 2.0 (Δεύτερη Γενιά / Ινστιτούτο για Δικαιώματα, Ισότητα, Διαφορετικότητα) και Reporters United, στο πλαίσιο των έντονων ανησυχιών μας σχετικά με τη συστηματικά προβληματική προσέγγιση της Πολιτείας σε ό,τι αφορά βασικές πτυχές του Κράτους Δικαίου, της Δημοκρατίας και των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων, ενώσαμε τις δυνάμεις μας και συγκεντρώσαμε χαρακτηριστικά περιστατικά παραβίασης του Κράτους Δικαίου στην Ελλάδα για το έτος 2022.
Πιο συγκεκριμένα, αναδεικνύουμε περιπτώσεις και θέτουμε υπ’όψιν της Επιτροπής, αναφορές σχετικά με την (μη) τήρηση από την Ελλάδα των αρχών του ΚΔ στους τομείς της
Πιο συγκεκριμένα, με την παρούσα αναδεικνύουμε περιπτώσεις και θέτουμε υπ’όψιν της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, αναφορές σχετικά με την (μη) τήρηση από την Ελλάδα των αρχών του Κράτους Δικαίου στους τομείς
- της Δικαιοσύνης - ζητήματα ανεξαρτησίας, ποιότητας και ταχύτητας απονομής της Δικαιοσύνης,
- της (μη) Καταπολέμησης της Διαφθοράς - πρόληψη, διαφάνεια και λογοδοσία στο πολιτικό χρήμα, ελεγκτικά όργανα, δημόσιες συμβάσεις & απευθείας αναθέσεις, ελλιπής προστασία whistleblowers κοκ,
- της Ελευθερίας του Τύπου - υποθέσεις κυβερνητικής ή πολιτικής παρέμβασης στα ΜΜΕ, διαφάνεια και ιδιοκτησία των μέσων ενημέρωσης, (α)διαφάνεια στην κρατική διαφήμιση, έλλειψη πλουραλισμού στο Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων, εκφοβισμός δημοσιογράφων - μέσω αστυνομικών επιθέσεων ή νομικών αγωγών (SLAPPs), παρακολούθηση δημοσιογράφων (Κουκάκης),
- της Καλής Νομοθέτησης - μη νόμιμος περιορισμός διαβούλευσης, κατάχρηση πολυνομοσχεδίων και άσχετων και εκπρόθεσμων τροπολογιών, παράλειψη έκδοσης κατ' εξουσιοδότηση πράξεων, διακριτική μεταχείριση των μέτρων αντιμετώπισης της πανδημίας COVID-19 - καραντίνα & πρόστιμα - κατά των προσφύγων -,
- της ανεξαρτησίας των Ανεξάρτητων Αρχών - περιορισμός πόρων και αρμοδιοτήτων των διαμεσολαβητών και των ανώτατων ελεγκτικών οργάνων, αμφισβήτηση της συνταγματικής εντολής και σοβαρήέλλειψη αποτελεσματικότητας ερευνών κρίσιμων, εθνικών ζητημάτων όπως η διερεύνηση της χρήσης παράνομου λογισμικού κατασκοπείας ή παράνομων επαναπροωθήσεων (push backs-
- της (μη) θεσμικής υποστήριξης της Κοινωνίας των Πολιτών -αυθαίρετες και δυσανάλογες απαιτήσεις εγγραφής για ΜΚΟ που εργάζονται με πρόσφυγες και μετανάστες, εχθρικό μιντιακό αφήγημα και ενοχοποίηση / ποινικοποίηση των ΜΚΟ και των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων - και, τέλος,
- της σταδιακής υπονόμευσης της κουλτούρας του Κράτους Δικαίου -μέσω της άμεσης ή έμμεσης απαξίωσης των διεθνών θεσμών και των θεσμών της ΕΕ και της συσκότισης των ερευνητικών οργάνων.
Ενδεικτικά, αναφέρονται κάποιες από τις πιο «χτυπητές» περιπτώσεις που εκφράζουν τις βαθύτατες παθογένειες του Κράτους Δικαίου στην Ελλάδα και αποτελούν, ταυτόχρονα, σοβαρή απειλή της λειτουργίας του και του δημοκρατικού κεκτημένο της χώρας μας: οι χειρισμοί της ελληνικής κυβέρνησης στο ζήτημα της διασφάλισης του απαραβίαστου του απορρήτου των επικοινωνιών (Predator) και την παρακολούθηση δημοσιογράφων (#Κουκάκης #ΕΥΠ), πολιτικών προσώπων (#Ανδρουλάκης), τη μη διερεύνηση της υπόθεσης από την εκτελεστική εξουσία και την κατάφωρη παρεμπόδιση της έρευνας από την ΑΔΑΕ (ανεξάρτητη αρχή), η εξαφάνιση ατόμων που ζητούν άσυλο με παράνομες επαναπροωθήσεις προσφύγων (push backs) και η στοχοποίηση ΜΚΟ και υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, η πρωτοφανής μη συμμόρφωση με τα ασφαλιστικά μέτρα που υποδεικνύει το ΕΔΔΑ ιδίως όσον αφορά τη βοήθεια και τη διάσωση πολιτών τρίτων χωρών που βρίσκονται σε κίνδυνο σε παραμεθόριες περιοχές, οι ανεπίτρεπτοι περιορισμοί στην άσκηση του δικηγορικού επαγγέλματος και η αναποτελεσματικότητα της επανεξέτασης της κράτησης μεταναστών, οι εκτεταμένες δικαστικές διώξεις που αντιμετωπίζουν όλο και περισσότερο οι δημοσιογράφοι (και μέσω υποθέσεων SLAPP), ζητήματα με την υποβολή και τον (μη) έλεγχο των δηλώσεων περιουσιακής κατάστασης και η μεθοδευμένη αδιαφάνεια στην χρηματοδότηση των κομμάτων, η περιορισμένη προστασία των whistleblowers, οι περιπτώσεις παράνομης αστυνομικής βίας, η μη συμμόρφωση με τους κανονισμούς της ΕΕ και η αδιαφορία για τις συστάσεις του Συνηγόρου του Πολίτη ή αρμόδιων διαμεσολαβητών και ελεγκτικών οργάνων, η εκτεταμένη χρήση απευθείας αναθέσεων και η έλλειψη διαφάνειας στην κρατική διαφήμιση (Υπόθεση Λίστας Πέτσα και ο σκιώδης ρόλος της Εθνικής Αρχής Διαφάνειας) αλλά και η κακονομία και η αλόγιστη ένθεση τροπολογιών της τελευταίας στιγμής και άσχετων τροπολογιών σε (πολυ)νομοσχέδια που ψηφίζονται στη Βουλή.
Σας προσκαλούμε να μελετήσετε τις παρακάτω αναλυτικές αναφορές και να μοιραστείτε την πρωτοβουλία μας καθώς οφείλουμε συλλογικά να υπερασπιστούμε τις αξίες του Κράτους Δικαίου και να αντισταθούμε στην καταπάτησή τους, προτού η εμπιστοσύνη των πολιτών πληγεί ανεπανόρθωτα με βαρύτατες συνέπειες για τις ευρωπαΪκές αξίες και τη Δημοκρατία
Το Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες (ΕΣΠ), από κοινού με το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες και τους Εξόριστους σας προσκαλούν σε δημόσια συζήτηση την Παρασκευή, 3 Φεβρουαρίου 2023 και ώρα 16.00, στο Ιωνικό Κέντρο Λυσίου 11, Αθήνα - Πλάκα, 10556 , με θέμα:
«Η έννοια της «εργαλειοποίησης» στη διαχείριση της μετανάστευσης και παρεκκλίσεις από τους κανόνες και τα πρότυπα ασύλου: Ζητήματα θεμελιωδών δικαιωμάτων και Κράτους Δικαίου.»
Στην εκδήλωση θα συμμετέχουν διακεκριμένοι ομιλητές, δημόσιοι αξιωματούχοι, μέλη ανεξάρτητων αρχών, εκπρόσωποι διεθνών οργανισμών, ακαδημαϊκοί και εκπρόσωποι της κοινωνίας των πολιτών.
Δείτε το αναλυτικό πρόγραμμα της εκδήλωσης και σχετικές πληροφορίες εδώ.
Για δηλώσεις συμμετοχής, παρακαλούμε επικοινωνήστε με την κα Μάνια Δρίβα στο 210 3800990 (εσωτερικό 101) ή στο Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.
Για όποιον επιθυμεί να συμμετέχει διαδικτυακά, παρακαλούμε εγγραφείτε εδώ
Το έργο αυτό υποστηρίχθηκε από το Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα για την Ένταξη και τη Μετανάστευση (EPIM), μια συνεργατική πρωτοβουλία του Δικτύου Ευρωπαϊκών Ιδρυμάτων (NEF). Την αποκλειστική ευθύνη για το έργο φέρουν οι διοργανωτές και το περιεχόμενό του μπορεί να μην αντικατοπτρίζει απαραίτητα τις θέσεις του EPIM, του NEF ή των Ιδρυμάτωνεταίρων του EPIM.
H Αναστασία (aka Νατάσα) Πανταζή έχει γεννηθεί στην Αθήνα και είναι μητέρα δυο ενήλικων κοριτσιών.
Έχει σπουδές στις Πολιτικές Επιστήμες και Διεθνείς Σχέσεις (Πάντειο Πανεπιστήμιο) και μεταπτυχιακές σπουδές στην Κοινωνική Ανθρωπολογία (University of Kent).
Έχει μεγάλη εργασιακή εμπειρία δουλεύοντας στον ιδιωτικό τομέα στην Ελλάδα και στο Η. Βασίλειο ως σύμβουλος προγραμμάτων.
Από το 2008 δουλεύει στον τομέα των μη κυβερνητικών οργανώσεων κι έχει δουλέψει σε οργανώσεις που ασχολούνταν με θέματα περιβάλλοντος, γυναικείο εθελοντισμό και αναπτυξιακά προγράμματα .
Εργάζεται στο ΕΣΠ στο Τμήμα Προγραμμάτων, Πόρων και Επικοινωνίας, ως υπεύθυνη διαχείρισης έργων αλλά και στην ανάπτυξη προτάσεων για θέματα ένταξης, παιδικής προστασίας, ανάπτυξη εθελοντισμού και εκπαιδευτικών δράσεων, εργασίας και κοινωνικής επιχειρηματικότητας, καθώς και θέματα προστασίας ευάλωτων ατόμων σε θέματα που αφορούν την έμφυλη βία, την εμπορία ανθρώπων κ.λ.π.
Είναι μέλος του ΔΣ και Γ.Γ από το 2019.
Περισσότερα και στο https://www.linkedin.com/in/natasapantazi/
Ο Νασουρντίν Νιζάμη γεννήθηκε το 1985 στο Αφγανιστάν.
Έχει συμμετάσχει στο English for Academic Purpose Program του Deree School of Graduate and Professional Education και ως υπότροφος στο πρόγραμμα Completion of the Education Unites Scholarship Program for young refugees in Greece του ιδίου Κολλεγίου τα έτη 2017-2018.
Έχει εργαστεί ως διερμηνέας, διαπολιτισμικός διαμεσολαβητής και χειριστής στο Διεθνή Οργανισμό Μετανάστευσης τα έτη 2012-2013 και στο Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες από το έτος 2014-2021.
Παράλληλα ,υπήρξε εθελοντής στην πρωτοβουλία Refugees Welcome τα έτη 2015-2016.
Σήμερα είναι μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου στο Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες και συντονιστής την Υπηρεσία Υποδοχής και Διερμηνείας.
Ο Nasruddin Νιζάμη είναι μέλος του μη κερδοσκοπικού οργανισμού Solomon από το 2016, όπου παρακολούθησε το πρώτο εργαστήρι δημοσιογραφίας (LAB).
Από το 2018 είναι μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του Solomon και Community Relations Officer εκπροσωπώντας την ομάδα σε διεθνή συνέδρια και προγράμματα και άλλες δημόσιες εκδηλώσεις.
Μιλάει Παστού, Νταρί/Φαρσί, Ουρντού, Αγγλικά και Ελληνικά.
Πρόεδρος του ΔΣ του ΕΣΠ από το 2019 έως σήμερα.
Δικηγόρος με ενασχόληση με τα ζητήματα προσφύγων και μεταναστών από τη δεκαετία του 90, υποστηρίζοντας υποθέσεις ενώπιον των δικαστηρίων κάθε βαθμού και δικαιοδοσίας στην Ελλάδα, όσο και στην Ευρώπη.
Εχει διατελέσει Γενικός Γραμματέας Μεταναστευτικής Πολιτικής κατά τα έτη 2015 – 2016 καθώς και έχει υπηρετήσει ως μέλος διάφορων Επιτροπών με αντικείμενο τη Μετανάστευση και το Ασυλο από το 2007 έως σήμερα.
Εχει συνεργασθεί με πολλές οργανώσεις και φορείς της Κοινωνίας των Πολιτών, ενώ ήταν Συντονιστής της Νομικής Υπηρεσίες του ΕΣΠ κατά τα έτη 2017-2019.
Εχει σπουδάσει Κοινωνιολογία στην Πάντειο Σχολή και Νομική στο Πανεπιστήμιο της Αθήνας.
Ο Λευτέρης Παπαγιαννάκης γεννήθηκε στη Γαλλία το 1971. Σπούδασε δημόσιο δίκαιο στο Πανεπιστήμιο της Λιλ ΙΙ και είναι κάτοχος μεταπτυχιακού τίτλου σπουδών στην Ευρωπαϊκή Κοινοτικού Δικαίου και Διεθνούς Οικονομίας.
Εργάστηκε στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ως κοινοβουλευτικός βοηθός, για την εκπαίδευση των παιδιών της μουσουλμανικής μειονότητας στην Ελλάδα, ως νομικός σύμβουλος του πολιτικού κόμματος Οικολόγοι Πράσινοι και της Ειδικής Γραμματείας για την περιβαλλοντική επιθεώρηση.