Η Υπηρεσία Αρχικής Υποδοχής και Διερμηνέων του ΕΣΠ αναλαμβάνει την πρώτη επαφή με τους εξυπηρετούμενούς μας και αποτελείται από μια ομάδα πολύγλωσσων υπαλλήλων υποδοχής, διερμηνέων και πολιτικών επιστημόνων. Οι διερμηνείς, μεταφέροντας τα κοινωνικά-ιστορικά-πολιτισμικά στοιχεία που χαρακτηρίζουν κάθε περίπτωση, συμβάλλουν σημαντικά στην εύρυθμη λειτουργία της Υπηρεσίας ενώ επίσης συμμετέχουν στις επισκέψεις σε κρατητήρια, δικαστήρια, νοσοκομεία, κλπ , για να διευκολύνουν τη πρόσβαση των εξυπηρετουμένων του ΕΣΠ σε υπηρεσίες και αγαθά. Οι διερμηνείς παρέχουν τις υπηρεσίες τους, εκτός από την Αθήνα και στη Θεσσαλονίκη, στην Κομοτηνή και στην Ορεστιάδα.
Αποτελώντας τον πρώτο σταθμό των ανθρώπων που ζητούν τη βοήθεια του ΕΣΠ, η Υπηρεσία Αρχικής Υποδοχής και Διερμηνέων αναλαμβάνει την άμεση εξυπηρέτησή τους και τον εντοπισμό ενδεχόμενων προβλημάτων που πιθανόν να αντιμετωπίζουν κατά τη διαδικασία ασύλου συμβάλλοντας ταυτόχρονα στην κάλυψη του κενού που δημιουργείται από τις ελλείψεις των Κρατικών δομών Υποδοχής. Επιπλέον, οι εξυπηρετούμενοι λαμβάνουν πρωταρχική ενημέρωση σχετικά με τα δικαιώματά τους ενώ παράλληλα, η Υπηρεσία προβαίνει στις εκάστοτε απαραίτητες ενέργειες, όπως, μεταξύ άλλων, η σύνταξη του αιτήματος ασύλου, η παρέμβαση για την πρόσβαση στη διαδικασία ασύλου, η προσφυγή κατά πρώτης απορριπτικής απόφασης, κλπ.
Το Τμήμα συνεργάζεται και με εξωτερικούς διερμηνείς, προκειμένου να καλύψει τις ανάγκες σε άλλες γλώσσες, καθώς και σε έκτακτες περιπτώσεις. Φοιτητές από διάφορα πανεπιστημιακά τμήματα κάνουν τη πρακτική τους άσκηση στο Τμήμα, το οποίο υποστηρίζεται, επίσης, από τη πολύτιμη προσφορά εθελοντών.
Ειδικότερα, στις αρμοδιότητες του Τμήματος εντάσσονται τα παρακάτω:
• Εντοπισμός του προφίλ του πρόσφυγα (screening) και κάλυψη των άμεσων αναγκών των αιτούντων άσυλο, στο πλαίσιο των δυνατοτήτων της Οργάνωσης, προκειμένου για την αποτελεσματική παροχή διεθνούς προστασίας
• Εξασφάλιση δίαυλου επικοινωνίας μεταξύ των αιτούντων άσυλο/ προσφύγων και των επιμέρους Τμημάτων της Οργάνωσης, προκειμένου να παρασχεθεί στους πρώτους η ζητούμενη και αναγκαία νομική και κοινωνική βοήθεια
• Ενημερώνει τους αιτούντες άσυλο και τους πρόσφυγες για τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις τους
• Μέσω της καθημερινής και άμεσης εξυπηρέτησης των νεοαφιχθέντων, συμβάλλει στην ουσιαστική πρόσβασή τους σε υπηρεσίες και αγαθά
• Ενίσχυση του τρόπου αυτό-οργάνωσής τους (self-reception) –λόγω έλλειψης επίσημων δομών-, προκειμένου να ενταχθούν ομαλά και εύκολα στη κοινωνία της χώρας υποδοχής
Όσον αφορά στα κοινωνικά θέματα των εξυπηρετουμένων, οι ανάγκες και τα αιτήματά τους αφορούν κυρίως στη στέγαση και σε ιατροφαρμακευτική περίθαλψη καθώς επίσης και την στήριξη των ειδικών ομάδων όπως οι ασυνόδευτοι ανήλικοι, τα θύματα διακίνησης, βασανιστηρίων και ρατσιστικής βίας καθώς επίσης τα άτομα με ψυχολογικά προβλήματα τα οποία εξυπηρετήθηκαν από τις υπόλοιπες υπηρεσίες του ΕΣΠ.
Η επικοινωνία μεταξύ προσωπικού και εξυπηρετουμένων εξασφαλίζεται σε μόνιμη βάση για τις γλώσσες Νταρί, Φαρσί, Γαλλικά, Αραβικά, Παστού, Ρώσικα, Τουρκικά, ενώ για τη κάλυψη των έκτακτων αναγκών καλούνται έκτακτοι διερμηνείς για τις γλώσσες Αμχαρίκ, Ουρντού, Πουλάρ, Ουλόφ, Μπάγκλα, Μαλίνκε και Κούρδικα.
Τέλος, σημαντικός αριθμός φοιτητών από διάφορα ελληνικά Πανεπιστήμια αλλά και από Πανεπιστήμια του εξωτερικού πραγματοποιούν την πρακτική τους άσκηση στην Υπηρεσία Αρχικής Υποδοχής και Διερμηνέων ώστε να αποκτήσουν μια πρώτη επαφή με τον χώρο του ασύλου και να εξοικειωθούν με τις ανάγκες του εξυπηρετούμενου πληθυσμού του ΕΣΠ.
