Η Κλειώ Νικολοπούλου, δικηγόρος στο Ελληνικό Συμβούλιο για του Πρόσφυγες, δήλωσε:
«Το σύστημα ασύλου είναι διαλυμένο, ακόμη και οι πιο ευάλωτοι πασχίζουν να αποκτήσουν πρόσβαση σε αυτό. Πρόσφατα, η νομική μας ομάδα παρενέβη σε μια περίπτωση ατόμου το οποίο χρειαζόταν να υποβληθεί σε χειρουργική επέμβαση. Δεδομένου ότι δεν μπορεί να αποκτήσει πρόσβαση στο σύστημα ασύλου για να υποβάλει την αίτηση ασύλου του , δεν έχει έγγραφα. Ως εκ τούτου, δεν μπορεί να λάβει ιατρική περίθαλψη ούτε να διεκδικήσει τα υπόλοιπα δικαιώματά του ως αιτών διεθνούς προστασίας».
Η Stephanie Pope, ειδική σε θέματα μετανάστευσης της Oxfam EU, δήλωσε:
«Τώρα βλέπουμε μια νέα τάση εν μέσω συνεχιζόμενων επαναπροωθήσεων στην περιοχή του Έβρου – συγκεκριμένα, την εγκατάλειψη ανθρώπων σε νησίδες χωρίς τροφή ή νερό. Μόνο κατά τη διάρκεια του τελευταίου μήνα, υπήρξαν έξι τέτοιες περιπτώσεις. Παρά τα σαφή αποδεικτικά στοιχεία, η ελληνική κυβέρνηση αρνήθηκε πρόσφατα οποιαδήποτε κατηγορία για επαναπροωθήσεις μετά από μία αμφίβολης ποιότητας τρίμηνη έρευνα που διεξήγαγε μία αρχή η οποία δεν είναι κατάλληλη για τον σκοπό αυτό, και η ΕΕ εξακολουθεί να εθελοτυφλεί ως προς τη συμμετοχή της Frontex σε παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στα ελληνικά σύνορα».
Η απόκριση της ΕΕ στους ανθρώπους που διαφεύγουν από την Ουκρανία αποδεικνύει ότι η παροχή ανθρώπινων συνθηκών και προστασίας σε άτομα που αναζητούν ασφάλεια είναι ζήτημα πολιτικής βούλησης, κάτι που απουσιάζει τα τελευταία χρόνια.
Ο Daniel Gorevan, σύμβουλος συνηγορίας στη Save the Children, δήλωσε:
«Περίπου 6.000 παιδιά από την Ουκρανία έχουν πλέον καταφύγει στην Ελλάδα. Η ταχεία ανάληψη δράσης εκ μέρους της ΕΕ και της ελληνικής κυβέρνησης για την προστασία των παιδιών που διαφεύγουν από τη βία στην Ουκρανία θα έπρεπε να είναι ο κανόνας και όχι η εξαίρεση. Αντ’ αυτού, η θετική υποδοχή των ανθρώπων που εγκαταλείπουν την Ουκρανία έχει δημιουργήσει μία απόκριση δύο ταχυτήτων στο προσφυγικό: παιδιά από τη Συρία, το Αφγανιστάν, τη Σομαλία ή από αλλού αντιμετωπίζουν βίαιες επαναπροωθήσεις, περιορισμένες ή καθόλου υπηρεσίες, και στιγματίζονται ως “παράνομα” από την κυβέρνηση».
Οι ανθρωπιστικές οργανώσεις ζήτησαν τη λήψη άμεσων μέτρων από την ΕΕ και την Ελλάδα για να αντιμετωπιστεί το χάσμα ανάμεσα στον τρόπο αντιμετώπισης των ατόμων που διαφεύγουν από τον πόλεμο στην Ουκρανία και εκείνων που διαφεύγουν από άλλες συγκρούσεις. Αυτά τα μέτρα θα πρέπει να περιλαμβάνουν:
- Αποφυγή μεροληπτικής ρητορικής και πρακτικών που κάνουν εσφαλμένη διάκριση ανάμεσα σε «πραγματικούς πρόσφυγες» από την Ουκρανία και σε άλλες εθνικότητες.
- Σεβασμό της διεθνούς αρχής της μη επαναπροώθησης, επιτρέποντας την πρόσβαση όλων των αιτούντων άσυλο στο ελληνικό έδαφος.
- Αντικατάσταση του ισχύοντος συστήματος καταγραφής των αιτήσεων ασύλου στην ηπειρωτική Ελλάδα με μια εναλλακτική λύση που θα βασίζεται στη διαδικτυακή πλατφόρμα που δημιουργήθηκε για τους Ουκρανούς πρόσφυγες.
- Διασφάλιση της αποτελεσματικής διερεύνησης όλων των καταγγελιών περί επαναπροωθήσεων που φέρονται να διέπραξαν οι ελληνικές αρχές, καθώς και τυχόν συνενοχής της Frontex σε τέτοιου είδους επιχειρήσεις.
Σημείωμα συντακτών:
Διαβάστε το κοινό ενημερωτικό δελτίο των οργανώσεων Save the Children, Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες και Oxfam.
Εκπρόσωποι είναι διαθέσιμοι για σχολιασμό στις Βρυξέλλες (Αγγλικά) και την Αθήνα(Αγγλικά και Ελληνικά).
Περίπου 21.028 άτομα που διέφυγαν από τη σύγκρουση στην Ουκρανία αφίχθηκαν στην Ελλάδα ως τις 19 Απριλίου, εκ των οποίων περίπου το ¼, ήτοι 5.975 είναι παιδιά.
Η Oxfam και το Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες ανέφεραν τον Μάρτιο λεπτομέρειες για τα νέα – χρηματοδοτούμενα από την ΕΕ- κέντρα-«φυλακές»
Σε έξι ξεχωριστά περιστατικά που σημειώθηκαν τους τελευταίους δύο μήνες, ζητήθηκε από την ελληνική κυβέρνηση να παρέμβει για να διασώσει ανθρώπους, που φέρονταν να έχουν εγκαταλειφθεί εγκλωβισμένοι σε νησίδες στον Έβρο, μετά από αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.
Η ελληνική Εθνική Αρχή Διαφάνειας ανακοίνωσε τον Μάρτιο ότι δεν υπάρχουν στοιχεία που να τεκμηριώνουν ότι η ελληνική ακτοφυλακή εμπλέκεται σε επαναπροωθήσεις. Αυτό έρχεται σε αντίθεση με τα πορίσματα της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Καταπολέμησης της Απάτης (OLAF) και την οκτάμηνη έρευνα σύμπραξης δημοσιογράφων από δέκα πλατφόρμες μέσων ενημέρωσης, η οποία ανέφερε ένα «σύστημα» παράνομων αναγκαστικών επιστροφών αιτούντων άσυλο στην Ελλάδα και την Κροατία, καθώς και άμεση εμπλοκή ειδικών μονάδων των δυνάμεων ασφαλείας.