PRESS RELEASE - NEWS FEED
Αντίθετες στο ελληνικό και διεθνές δίκαιο οι εξαγγελίες των ελληνικών αρχών για το προσφυγικό
Σε συνέχεια της ψήφισης, με εξαιρετικά συνοπτικές διαδικασίες, του νέου νομοθετικού πλαισίου για το άσυλο,[1] πλαίσιο το οποίο, όπως έχει τεκμηριωμένα υποστηριχθεί από το σύνολο των οργανώσεων προστασίας και από διεθνείς φορείς, θέτει «σε κίνδυνο ανθρώπους που έχουν ανάγκη διεθνούς προστασίας»,[2] οι ελληνικές αρχές ανακοίνωσαν χθες (20/11/2019) ένα νέο «επιχειρησιακό σχέδιο για τη διαχείριση του μεταναστευτικού/προσφυγικού ζητήματος».[3]
Στο πλαίσιο του σχεδίου αυτού ανακοινώθηκε η κατασκευή και επέκταση «κλειστών δομών» στα νησιά του Αιγαίου. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τις ανακοινώσεις,[4] σχεδιάζεται η αντικατάσταση των σημερινών δομών, με κλειστά Κέντρα Υποδοχής και Ταυτοποίησης (ΚΥΤ) και η δημιουργία νέων Προαναχωρησιακών Κέντρων Κράτησης (ΠΡΟΚΕΚΑ), συνολικής χωρητικότητας τουλάχιστον 18.000 ατόμων.[5] Στην πραγματικότητα, καθώς το σύνολο, σχεδόν, των νησιωτικών δομών θα μετατραπούν σε κέντρα κράτησης, το σχέδιο αυτό προβλέπει ότι όλοι οι νεοεισερχόμενοι -συμπεριλαμβανομένων οικογενειών με παιδιά, προσώπων που ανήκουν σε ευάλωτες ομάδες και προσώπων με καταφανείς ανάγκες διεθνούς προστασίας- θα τίθενται με την άφιξή τους, αυτομάτως και αδιακρίτως, σε κράτηση, η οποία κατ’ εφαρμογή των διατάξεων του νέου νομοθετικού πλαισίου μπορεί να διατηρηθεί για χρονικό διάστημα μέχρι και 36 μήνες.[6]
Επισημαίνεται ότι η πλειοψηφία των νεοεισερχόμενων στα νησιά είναι οικογένειες, γυναίκες (22%) και παιδιά (36%),[7] με τη συντριπτική πλειοψηφία των αφιχθέντων (άνω του 85%)[8] να συνεχίζουν να προέρχονται από χώρες, που χαρακτηρίζονται από εκτεταμένες συρράξεις, βία ή/και συστηματικές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, όπως μεταξύ άλλων προκύπτει από ετήσιες εκθέσεις της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, αλλά και από τα υψηλά ποσοστά χορήγησης προσφυγικού καθεστώτος των εν λόγω εθνικοτήτων στο εθνικό επίπεδο.[9] Αξίζει δε να αναφερθεί ότι η υλοποίηση αυτών των μέτρων θα έχει ως συνέπεια τη διοικητική κράτηση αριθμού ανθρώπων, που θα στερηθούν την ελευθερία τους χωρίς να έχουν διαπράξει ποινικό αδίκημα, διπλάσιου από τον αριθμό των ποινικά κρατουμένων στις ελληνικές φυλακές.
Δελτίο Τύπου: Παρουσίαση της έκθεσης: Παιδιά έρμαια: αποκλεισμός και εκμετάλλευση των ασυνόδευτων ανηλίκων στην Ελλάδα, την Ιταλία και την Ισπανία
Δελτίο Τύπου
ΠΑΙΔIA EΡΜΑΙΑ: ΑΠΟΚΛΕΙΣΜOΣ ΚΑΙ ΕΚΜΕΤAΛΛΕΥΣΗ ΤΩΝ ΑΣΥΝOΔΕΥΤΩΝ ΑΝΗΛIΚΩΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ, ΤΗΝ ΙΤΑΛΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΙΣΠΑΝΙΑ
«Ζούσε στο τοπικό, δημοτικό πάρκο επί μήνες, στο κρύο, στη βροχή, δεν μπορούσα να κάνω τίποτα. Κάθε λογής άτομα τον πλησίαζαν στο πάρκο, προσπαθώντας να τον δελεάσουν με χρήματα ή με ένα ζεστό σπίτι, για να πουλήσει τον εαυτό του. Και μια μέρα, το έκανε. Έβρεχε και δεν μπορούσε να αντέξει άλλο. Οπότε πήγε. Χρειαζόταν μια στέγη. Τι θα μπορούσα ειλικρινά να του πω, από τη στιγμή που δεν είχα τίποτα να του προσφέρω για να τον αποτρέψω;»
(Μαρτυρία επαγγελματία σε δομή φιλοξενίας ανηλίκων)
Η συγκριτική μελέτη «Παιδιά Έρμαια: Αποκλεισμός και εκμετάλλευση των ασυνόδευτων ανηλίκων στην Ελλάδα, την Ιταλία και την Ισπανία» ρίχνει φως στο πιο σκοτεινό κομμάτι στη μέχρι τώρα διαχείριση του προσφυγικού ζητήματος: τα ασυνόδευτα ανήλικα. Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα των Δικαιωμάτων του Παιδιού,
την Τετάρτη 20 Νοεμβρίου, στις 11:30 στο Πνευματικό Κέντρο του Δήμου Αθηναίων (Ακαδημίας 50 – Αμφιθέατρο Αντώνης Τρίτσης),
παρουσιάζεται το ελληνικό κομμάτι της έρευνας που υπογράφουν η Ελίνα Σαράντου (HIAS Ελλάδας) και η Αγγελική Θεοδωρόπουλου (Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες). Στη συζήτηση συμμετέχουν η Θεώνη Κουφονικολάκου, βοηθός Συνήγορος του Πολίτη, αρμόδια για τα δικαιώματα του παιδιού, η Εύα Λεωνίδη, Παιδοψυχίατρος του Κέντρου Ημέρας «Βαβέλ» και ο Κωνσταντίνος Μαρκίδης, Συντονιστής εκπαιδευτικών προγραμμάτων ΑΡΣΙΣ Ν. Ελλάδας.
Η έρευνα αποτυπώνει πληροφορίες σχετικά με την προστασία των ασυνόδευτων ανηλίκων στον ευρωπαϊκό Νότο και κάνει έναν κριτικό απολογισμό εθνικών και ευρωπαϊκών πολιτικών και της εφαρμογής τους. Η έρευνα στηρίζεται σε συνεντεύξεις με επαγγελματίες που εργάζονται με ασυνόδευτα ανήλικα καθώς και σε έγγραφα πολιτικής (policy papers), κανονισμούς και νομοθεσίες, και καταγράφει μαρτυρίες σχετικά με τις επιπτώσεις που έχουν στη ζωή των ανηλίκων τα ελλιπή και δυσλειτουργικά συστήματα προστασίας και ο κοινωνικός τους αποκλεισμός.
Σύμφωνα με τα δεδομένα που δημοσιεύονται από τις διεθνείς ανθρωπιστικές οργανώσεις, το 2018 σχεδόν τα μισά μέλη του παγκόσμιου προσφυγικού πληθυσμού ήταν παιδιά, ενώ στην Ελλάδα συνεχίζουν να αποτελούν το ένα τρίτο των αφίξεων και για το 2019. Ένα σημαντικό κομμάτι αυτού του παιδικού πληθυσμού είναι ασυνόδευτα ανήλικα που φτάνουν στις χώρες πρώτης εισόδου χωρίς τους γονείς ή τους κηδεμόνες τους. Σύμφωνα με το Εθνικό Κέντρο Κοινωνικής Αλληλεγγύης ο εκτιμώμενος αριθμός των ασυνόδευτων παιδιών στην Ελλάδα αυτή τη στιγμή ανέρχεται στα 4.962.
Ένα χρόνο μετά την ολοκλήρωση της έρευνας, στον απόηχο δύο θανάτων ανηλίκων στη Μόρια και την τρίτη καταδίκη της Ελλάδας από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου για παραβίαση διεθνών υποχρεώσεων σχετικά με τα δικαιώματα ασυνόδευτων ανήλικων, η κατάσταση φαίνεται να επιδεινώνεται: Τρία στα τέσσερα ασυνόδευτα παιδιά συνεχίζουν να στερούνται πρόσβασης σε κατάλληλες δομές φιλοξενίας, περισσότερα από 200 παραμένουν σε κράτηση (ο υψηλότερος αριθμός των τελευταίων ετών), ενώ ένα στα τέσσερα ζει στο δρόμο ή σε πλήρως επισφαλείς συνθήκες. Ωστόσο, ακόμα και αυτά που έχουν ενταχθεί σε μονάδες φιλοξενίας αντιμετωπίζουν μια ζοφερή πραγματικότητα, καθώς η εθνική χωρητικότητα στα σημεία φιλοξενίας ανέρχεται στο ένα τρίτο αυτής που απαιτείται για την κάλυψη των πραγματικών αναγκών. Την ίδια στιγμή, η ένταξη των προσφυγόπουλων, ασυνόδευτων και μη, στη δημόσια εκπαίδευση παραμένει όνειρο για πολλά από τα παιδιά, κατά παράβαση της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου.
Τα νομικά, διοικητικά και χρηματοδοτικά κενά, το δαιδαλώδες πλέγμα των αρμόδιων αρχών, η ελλιπής κατάρτιση των επαγγελματιών στις δομές φιλοξενίας καθώς και η επικρατούσα αντιμετώπιση των παιδιών ως «μάζας», χωρίς ατομικές ανάγκες, εξωθούν συστηματικά τα ασυνόδευτα παιδιά στην απομόνωση, την περιθωριοποίηση, την κακοποίηση και την εκμετάλλευση.
Η επιτυχής ενσωμάτωση ορίζεται από ένα συνεχές μέτρων προστασίας και κοινωνικής ένταξης των ασυνόδευτων παιδιών. Ωστόσο, όσα χαρτογράφησε η μελέτη αποτελούν ένα συνεχές αποκλεισμού. Στην παρουσίαση-συζήτηση θα αναδειχθούν ένα προς ένα τα σημεία αυτού του αποκλεισμού και θα προταθούν συγκεκριμένες λύσεις τόσο σε ευρωπαϊκό όσο και σε εθνικό επίπεδο, ενόψει μάλιστα και του νέου εθνικού σχεδίου για τη μετανάστευση που προωθεί η κυβέρνηση.
Κάθε πολιτισμένη κοινωνία υπερασπίζεται τα δικαιώματα των παιδιών. Όλων των παιδιών.
Η συγκριτική μελέτη καθώς και οι έρευνες για Ελλάδα, Ιταλία και Ισπανία είναι διαθέσιμες εδώ:
https://rosalux.gr/el/publication/paidia-ermaia-sygkritiki-meleti
https://rosalux.gr/el/publication/paidia-ermaia-ethniki-meleti
https://rosalux.gr/en/publication/children-cast-adrift-italy
https://rosalux.gr/en/publication/children-cast-adrift-spain
Eπιστολή-έκκληση 24 οργανώσεων προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για καταμερισμό της ευθύνης προστασίας των προσφύγων
Εν όψει της πρώτης συνάντησης του Παγκόσμιου Φόρουμ για τους Πρόσφυγες, που θα διεξαχθεί στις 17 και 18 Δεκεμβρίου 2019 στη Γενεύη, στις 31 Οκτωβρίου 2019, 24 Οργανώσεις της Κοινωνίας των Πολιτών, μεταξύ των οποίων και το ΕΣΠ, απηύθυναν έκκληση προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τις ηγεσίες των κρατών-μελών της ΕΕ να επιδείξουν την απαραίτητη πολιτική βούληση, ώστε να καταστεί εφικτός ο δικαιότερος καταμερισμός της ευθύνης προστασίας των προσφύγων.
To ΕΣΠ στο One Channel
Ο αντιπρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου του Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες - Greek Council for Refugees Βασίλης Παπαδόπουλος μίλησε για τους ασυνόδευτους ανήλικους πρόσφυγες στην Ελλάδα στην χθεσινή ενημερωτική εκπομπή One Direct, του καναλιού One Channel, με τον Γιώργο Παπαχρήστο και τη Τζίνα Μοσχολιού. Πηγή: www.onetv.gr