ΔΤ-ΚΟΙΝΗ ΑΝΑΦΟΡΑ

Η Κοινωνία των Πολιτών συνυποβάλλει αναφορά στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή για τη φετινή έκθεσή της για το Κράτος Δικαίου (2023)

Οι Vouliwatch, Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες (GCR), Υποστήριξη Προσφύγων στο Αιγαίο (RSA), HIAS Ελλάδας, Generation 2.0 και Reporters United ενώσαμε τις δυνάμεις μας και, εκφράζοντας την ανησυχία μας για την προβληματική προσέγγιση της Ελλάδας σε θέματα Κράτους Δικαίου, υποβάλαμε σχετική αναφορά στην Κομισιόν.

Τα τελευταία χρόνια, παρατηρείται στην Ελλάδα μια ανησυχητικά συστηματική δημοκρατική οπισθοδρόμηση - η οποία έχει καταγραφεί και σε μια σειρά πρόσφατων εκθέσεων από διεθνείς οργανισμούς και θεσμούς, συμπεριλαμβανομένης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής - και η η οποία θέτει σε άμεσο κίνδυνο τις θεμελιακές αξίες του πολιτεύματός μας αλλά και τις αρχές που πρεσβεύει η Ευρωπαϊκή Ένωση.

Οι ανεξάρτητες οργανώσεις, Vouliwatch, Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες (GCR), Υποστήριξη Προσφύγων στο Αιγαίο (RSA), HIAS Ελλάδας, Generation 2.0 (Δεύτερη Γενιά / Ινστιτούτο για Δικαιώματα, Ισότητα, Διαφορετικότητα) και Reporters United, στο πλαίσιο των έντονων ανησυχιών μας σχετικά με τη συστηματικά προβληματική προσέγγιση της Πολιτείας σε ό,τι αφορά βασικές πτυχές του Κράτους Δικαίου, της Δημοκρατίας και των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων, ενώσαμε τις δυνάμεις μας και συγκεντρώσαμε χαρακτηριστικά περιστατικά παραβίασης του Κράτους Δικαίου στην Ελλάδα για το έτος 2022.

Πιο συγκεκριμένα, αναδεικνύουμε περιπτώσεις και θέτουμε υπ’όψιν της Επιτροπής, αναφορές σχετικά με την (μη) τήρηση από την Ελλάδα των αρχών του ΚΔ στους τομείς της

Πιο συγκεκριμένα, με την παρούσα αναδεικνύουμε περιπτώσεις και θέτουμε υπ’όψιν της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, αναφορές σχετικά με την (μη) τήρηση από την Ελλάδα των αρχών του Κράτους Δικαίου στους τομείς 

- της Δικαιοσύνης - ζητήματα ανεξαρτησίας, ποιότητας και ταχύτητας απονομής της Δικαιοσύνης, 

- της (μη) Καταπολέμησης της Διαφθοράς - πρόληψη, διαφάνεια και λογοδοσία στο πολιτικό χρήμα, ελεγκτικά όργανα, δημόσιες συμβάσεις & απευθείας αναθέσεις, ελλιπής προστασία whistleblowers κοκ, 

- της Ελευθερίας του Τύπου - υποθέσεις κυβερνητικής ή πολιτικής παρέμβασης στα ΜΜΕ, διαφάνεια και ιδιοκτησία των μέσων ενημέρωσης, (α)διαφάνεια στην κρατική διαφήμιση, έλλειψη πλουραλισμού στο Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων, εκφοβισμός δημοσιογράφων - μέσω αστυνομικών επιθέσεων ή νομικών αγωγών (SLAPPs), παρακολούθηση δημοσιογράφων (Κουκάκης), 

- της Καλής Νομοθέτησης - μη νόμιμος περιορισμός διαβούλευσης, κατάχρηση πολυνομοσχεδίων και άσχετων και εκπρόθεσμων τροπολογιών, παράλειψη έκδοσης κατ' εξουσιοδότηση πράξεων, διακριτική μεταχείριση των μέτρων αντιμετώπισης της πανδημίας COVID-19 - καραντίνα & πρόστιμα - κατά των προσφύγων -, 

- της ανεξαρτησίας των Ανεξάρτητων Αρχών - περιορισμός πόρων και αρμοδιοτήτων των διαμεσολαβητών και των ανώτατων ελεγκτικών οργάνων, αμφισβήτηση της συνταγματικής εντολής και σοβαρήέλλειψη αποτελεσματικότητας ερευνών κρίσιμων, εθνικών ζητημάτων όπως η διερεύνηση της χρήσης παράνομου λογισμικού κατασκοπείας ή παράνομων επαναπροωθήσεων (push backs-

- της (μη) θεσμικής υποστήριξης της Κοινωνίας των Πολιτών -αυθαίρετες και δυσανάλογες απαιτήσεις εγγραφής για ΜΚΟ που εργάζονται με πρόσφυγες και μετανάστες, εχθρικό μιντιακό αφήγημα και ενοχοποίηση / ποινικοποίηση των ΜΚΟ και των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων - και, τέλος, 

- της σταδιακής υπονόμευσης της κουλτούρας του Κράτους Δικαίου -μέσω της άμεσης ή έμμεσης απαξίωσης των διεθνών θεσμών και των θεσμών της ΕΕ και της συσκότισης των ερευνητικών οργάνων.

Ενδεικτικά, αναφέρονται κάποιες από τις πιο «χτυπητές» περιπτώσεις που εκφράζουν τις βαθύτατες παθογένειες του Κράτους Δικαίου στην Ελλάδα και αποτελούν, ταυτόχρονα, σοβαρή απειλή της λειτουργίας του και του δημοκρατικού κεκτημένο της χώρας μας: οι χειρισμοί της ελληνικής κυβέρνησης στο ζήτημα της διασφάλισης του απαραβίαστου του απορρήτου των επικοινωνιών (Predator) και την παρακολούθηση δημοσιογράφων (#Κουκάκης #ΕΥΠ), πολιτικών προσώπων (#Ανδρουλάκης), τη μη διερεύνηση της υπόθεσης από την εκτελεστική εξουσία και την κατάφωρη παρεμπόδιση της έρευνας από την ΑΔΑΕ (ανεξάρτητη αρχή), η εξαφάνιση ατόμων που ζητούν άσυλο με παράνομες επαναπροωθήσεις προσφύγων (push backs) και η στοχοποίηση ΜΚΟ και υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, η πρωτοφανής μη συμμόρφωση με τα ασφαλιστικά μέτρα που υποδεικνύει το ΕΔΔΑ ιδίως όσον αφορά τη βοήθεια και τη διάσωση πολιτών τρίτων χωρών που βρίσκονται σε κίνδυνο σε παραμεθόριες περιοχές, οι ανεπίτρεπτοι περιορισμοί στην άσκηση του δικηγορικού επαγγέλματος και η αναποτελεσματικότητα της επανεξέτασης της κράτησης μεταναστών, οι εκτεταμένες δικαστικές διώξεις που αντιμετωπίζουν όλο και περισσότερο οι δημοσιογράφοι (και μέσω υποθέσεων SLAPP), ζητήματα με την υποβολή και τον (μη) έλεγχο των δηλώσεων περιουσιακής κατάστασης και η μεθοδευμένη αδιαφάνεια στην χρηματοδότηση των κομμάτων, η περιορισμένη προστασία των whistleblowers, οι περιπτώσεις παράνομης αστυνομικής βίας, η μη συμμόρφωση με τους κανονισμούς της ΕΕ και η αδιαφορία για τις συστάσεις του Συνηγόρου του Πολίτη ή αρμόδιων διαμεσολαβητών και ελεγκτικών οργάνων, η εκτεταμένη χρήση απευθείας αναθέσεων και η έλλειψη διαφάνειας στην κρατική διαφήμιση (Υπόθεση Λίστας Πέτσα και ο σκιώδης ρόλος της Εθνικής Αρχής Διαφάνειας) αλλά και η κακονομία και η αλόγιστη ένθεση τροπολογιών της τελευταίας στιγμής και άσχετων τροπολογιών σε (πολυ)νομοσχέδια που ψηφίζονται στη Βουλή.

Σας προσκαλούμε να μελετήσετε τις παρακάτω αναλυτικές αναφορές και να μοιραστείτε την πρωτοβουλία μας καθώς οφείλουμε συλλογικά να υπερασπιστούμε τις αξίες του Κράτους Δικαίου και να αντισταθούμε στην καταπάτησή τους, προτού η εμπιστοσύνη των πολιτών πληγεί ανεπανόρθωτα με βαρύτατες συνέπειες για τις ευρωπαΪκές αξίες και τη Δημοκρατία

The fifth Protecting Rights at Borders report (PRAB) reconfirms a pattern of a systematic use of pushbacks at EU Borders. The study recorded incidents involving 5.756 persons between 1 January and 31 December 2022.  

It appears evident that EU Member States continue making access to international protection as difficult as possible. These practises are systemic and integrated into countries’ border control mechanisms although they are in strict violation of EU law. The newly released PRAB report shows that many of those victims who were pushed back were not merely prevented from crossing a border. The data collected outlines that they were “welcomed” at the EU with a denial of access to asylum procedures, arbitrary arrest or detention, physical abuse or mistreatment, theft or destruction of property. 

Nationals from Afghanistan, Syria and Pakistan reported most frequently being the victim of pushbacks and in 12% of the recorded incidents children were involved. This data is unfortunately only the top of the iceberg.   

“The practice of turning a blind eye to human rights violations at EU borders must be stopped. It is high time to uphold, respect and enforce the rights of those at Europe’s doorstep, irrespective of their country of nationality. All people have the right to ask for international protection in the EU. For years, DRC jointly with its PRAB partners and many other actors, has been recording evidence on pushback practices. The evidence is undeniable,” says Secretary General of DRC, Charlotte Slente.  

Access to international protection, within the EU, is far from safeguarded - not merely due to a systematic use of pushbacks across EU borders or the unwillingness to let boats disembark, but also due to other policy developments.   

“This pattern should not be seen in isolation. It is part of a wider Rule of Law crisis. The crisis at the EU’s borders is not one of numbers. Instead, it is a crisis of human dignity and political will, created due to failure to implement existing legal frameworks and enforce judicial rulings”, says Charlotte Slente. 

The Greek Council for Refugees (GCR) and the European Council on Refugees and Exiles (ECRE) cordially invite you to a public debate on Friday, 3 February 2023 at 16.00, at the Ionic Centre 11 Lysiou str., Athens - Plaka, 10556.

Subject: “The concept of “Instrumentalisation” in Migration Management and derogations from asylum rules and standards: fundamental rights and rule of law considerations” 

The event will be joined by distinguished speakers, including public officials, members of independent authorities, academics and representatives of international organisations and of civil society.

For the detailed agenda of the event and related information see here.

For registration, please contact Mrs Mania Driva at +30 210 3800990 (101) or at This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.

For those wishing to attend online, please register here

This project has been supported by the European Programme for Integration and Migration (EPIM), a collaborative initiative of the Network of European Foundations (NEF). The sole responsibility for the project lies with the organiser(s) and the content may not necessarily reflect the positions of EPIM, NEF or EPIM’s Partner Foundations.

Anastasia (aka Natasa) Pantazi was born in Athens and is the mother of two adult girls.

She has a degree in Political Science and International Relations (Panteion University) and a Master's degree in Social Anthropology (University of Kent).

She has extensive work experience working in the private sector in Greece and the UK as a development consultant.

Since 2008 she has been working in the NGO sector and has worked in organizations’ dealing with environmental issues, women's volunteering and developmental projects. 

She works at GCR in the Programmes, Fundraising & Communications Department as a project manager and also in developing proposals on issues of inclusion, child protection, volunteer development and training, employment and social entrepreneurship, as well as protection of vulnerable people on issues related to gender based violence, human trafficking, etc.

She has been a member of the Board and S.G  since 2019.

For more information at https://www.linkedin.com/in/natasapantazi/

Nasruddin Nizami comes from Afghanistan.

He arrived in Greece in 2010. He attended educational courses at Deree college.

He was a volunteer for the initiative “Refugees Welcome”.

He has worked as an interpreter, cultural mediator, and case worker at the International Organization of Migration and at the Greek Council for Refugees, where he is currently a member of the board and coordinator in the Reception and Interpretation Unit.

He is also a board member and Community Relations Officer of the non-profit organization “Solomon”.

In the context of HUMANcITY he works as an interpreter and cultural mediator.

He speaks Pashto Dari/Farsi, Urdu, English, and Greek.

Πρόεδρος του ΔΣ του ΕΣΠ από το 2019 έως σήμερα.

Δικηγόρος με ενασχόληση με τα ζητήματα προσφύγων και μεταναστών από τη δεκαετία του 90, υποστηρίζοντας υποθέσεις ενώπιον των δικαστηρίων κάθε βαθμού και δικαιοδοσίας στην Ελλάδα, όσο και στην Ευρώπη.

Εχει διατελέσει Γενικός Γραμματέας Μεταναστευτικής Πολιτικής κατά τα έτη 2015 – 2016 καθώς και έχει υπηρετήσει ως μέλος διάφορων Επιτροπών με αντικείμενο τη Μετανάστευση και το Ασυλο από το 2007 έως σήμερα.

Εχει συνεργασθεί με πολλές οργανώσεις και φορείς της Κοινωνίας των Πολιτών, ενώ ήταν Συντονιστής της Νομικής Υπηρεσίες του ΕΣΠ κατά τα έτη 2017-2019.

Εχει σπουδάσει Κοινωνιολογία στην Πάντειο Σχολή και Νομική στο Πανεπιστήμιο της Αθήνας.

Lefteris Papagiannakis was born in France in 1971.

He studied public law in the University of Lille II and holds an MA in European Community Law and International Economy.

He worked in the European Parliament as a parliamentary assistant, on the education of children of the Muslim minority in Greece, as a legal counselor for the
political party Ecologists Green and the Special Secretariat on environmental inspection.

He was elected in the municipal council of Athens in 9/2014 and named Vice Mayor on Migrant and Refugee Affairs (3/2016-8/2019).

He was the President of the Council for the Integration of Migrants of the Municipality of Athens (2014 – 2019).

He was Chair of the working group Migration and Integration of the Eurocities Network (2017-2019), Vice President for Refugee Issues of ECCAR (European Coalition of Cities against Racism 2017-2019).

Since 2017 he is a member of the Board of the Hellenic League for Human Rights.

From 11/2019 – 9/2021 he was the Head of Advocacy, Policy and Research for SolidarityNow.

He is a member of the advisory board of We Need Books Athens’ first multilingual lending library and multicultural center.

He is a member of the City Initiative on Migrants with Irregular Status in Europe